Poszukujący mieszkania do zakupu na rynku wtórnym najczęściej natrafiają na oferty z dwiema formami własności- spółdzielczym własnościowym prawem do lokalu oraz prawem własności. W tym tekście opiszemy wspomniane wcześniej prawa, a także zestawimy je ze sobą.
Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu
Podstawą prawną jego ustanowienia jest ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych. Jest to ograniczone prawo rzeczowe będące jedną z form korzystania z lokali spółdzielczych. Posiadanie tego prawa oznacza, że dana osoba może korzystać z nieruchomości i rozporządzać nią, natomiast właścicielem mieszkania jest spółdzielnia mieszkaniowa. Z tego powodu niektóre działania związane z lokalem mogą wymagać jej zgody. Podobnie jak w przypadku prawa własności spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu jest prawem zbywalnym, dziedzicznym, podlegającym egzekucji. Istnieje również możliwość wynajęcia lokalu i czerpania z tego korzyści materialnych. Istnieje możliwość przekształcenia mieszkania ze spółdzielczym prawem własnościowym we własność odrębną. Może to zrobić właściciel mieszkania w oparciu o przepisy prawa spółdzielczego, albo może to nastąpić automatycznie w chwili ogłoszenia upadłości lub likwidacji spółdzielni.
Odrębna własność
Przedmiotem odrębnej własności lokalu jest samodzielny lokal. Osoba posiadająca prawo własności do lokalu mieszkalnego może nim rozporządzać w dowolny sposób pod warunkiem, że nie narusza praw innych osób. Dodatkowo przysługuje również prawo do gruntu pod budynkiem oraz wszelkich części budynku i urządzeń, które nie służą do wyłącznego użytku poszczególnych właścicieli lokali. Lokal stanowiący odrębną własność posiada księgę wieczystą.
Podsumowanie różnic
Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu:
- właścicielem lokalu jest spółdzielnia mieszkaniowa
- spółdzielnia jest również właścicielem części wspólnych oraz gruntu, na którym stoi budynek
- duża liczba lokali nie posiada księgi wieczystej, nie jest to obowiązkowe
- chcąc przekształcić lokal mieszkalny na lokal użytkowy konieczna jest zgoda spółdzielni
- nabywca lokalu korzysta z ograniczonego prawa korzystania z mieszkania.
Odrębna własność:
- nabywca lokalu jest jego właścicielem
- nabywca jest również współwłaścicielem części wspólnych nieruchomości orz gruntu, na którym stoi budynek
- każdy lokal ma księgę wieczystą
- właściciel może do woli dysponować swoim mieszkaniem
- pełneprawakorzystaniazmieszkania.